III Forum Słowacja-Polska w miejscowości Bardejovské kúpele na Słowacji ma na celu budowanie dobrych relacji oraz stwarzanie możliwości dla współpracy pomiędzy partnerami ze Słowacji i z Polski. Panele poświęcone były rezultatom i priorytetom słowacko-polskiej współpracy transgranicznej, naszej solidarności wobec nowych wyzwań, wzmacnianiu infrastruktury transportowej na pograniczu polsko-słowackim oraz perspektywom rozwoju polsko-słowackich stosunków gospodarczych.

Wzmacnianie współpracy między naszymi państwami w kontekście całej Europy Środkowej ma szczególne znaczenie w dzisiejszym świecie i w aktualnej sytuacji politycznej Europy. Widzimy bardzo wyraźnie, że nakładające się na siebie ogromne kryzysy angażujące cały świat zachęcają nas, abyśmy myśleli bardziej lokalnie i utrzymywali te więzi i kontakty, które są rozrywane przez kryzysy gospodarcze, inflację, pandemię, czy wojny. Wszystkimi siłami władz publicznych – parlamentów, rządów, samorządów, ale i innych instytucji powinniśmy dbać o to, żeby ta współpraca rozwijała się. Perspektywy są znakomite, ale i wyzwania są duże – powiedział przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Marek Kuchciński.

Według marszałka Kuchcińskiego współpraca polsko-słowacka rozwija się coraz lepiej, a m.in wojna jeszcze to przyspieszyła, lecz spowodowała kryzys ekonomiczny. Patrząc wstecz od 2004 roku, UE stworzyła nam ogromne możliwości: brak granic, swobodne podróżowanie, rozwój gospodarczy, społeczny itd. Jednak z perspektywy politycznej niektóre kryzysy nas nie dotykają aż tak mocno, jak zachodnie społeczeństwa UE. Na przykład kryzys wartości. Musimy sobie uświadomić, co to dla nas oznacza. Oprócz współpracy gospodarczej liczy się człowiek, to człowiek jest wartością. Musimy się zastanowić, jak chronić te wartości, tak żeby one umacniały nasze relacje i współpracę polsko-słowacką i całej Europy Środkowej.

Przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych podkreślił też, że jeśli chodzi o samorządy, to warto się zastanowić, jak przygotowywać kolejne projekty (a będą na nie ogromne pieniądze – z Krajowego Planu Odbudowy, Polskiego Ładu, a szczególnie Programu Inwestycji Strategicznych – miliardy złotych). Jak je zaplanować, żeby współpracowały z projektami słowackimi. Da nam to podwójny efekt. Nie tylko rozwiniemy nasze powiaty przygraniczne, ale również naszą współpracę. Ważne są połączenia komunikacyjne, nie tylko Via Carpatia, dokończenie S1 czy lokalnych dróg i kolei, np. w okolicy Muszyny. Musimy myśleć o osi północ – południe, a Polska i Słowacja są ważnym jej elementem. Możemy założyć, że będą na to ogromne pieniądze. 7 mln ludzi opuściło Ukrainę, 90% z nich uciekło do Polski, Słowacji, Ukrainy. To wymusza na nas zastanowienie się, co z tym zrobić. Może warto, żeby nasze parlamenty (PL, SK + ewentualnie inne, zwłaszcza z regionu Europy Karpat) zastanowiły się, jak zaangażować nasze samorządy do współpracy z samorządami Ukrainy. Już trzeba pracować nad tym, jak ją odbudować, będą na to ogromne środki, o wiele większe niż plan Marshalla. Ukraina będzie ich potrzebować. Jeżeli myślimy o utrzymaniu wspólnoty UE bez dezintegracji, która nam grozi, potrzebujemy zastanowić się nad stworzeniem wzoru naszych wartości. W tym jest siła, bo jesteśmy podobni; mówimy podobnym językiem, mamy podobną historię i doświadczenia, osiągnięcia kultury, wybitne osobistości itd. To ludzie są naszą wartością, Ukrainie pomagają ludzie, a nie tylko państwa. Cechuje nas ogromna tolerancja, również czy zwłaszcza na poziomie lokalnym.