17 kwietnia w Łańcucie odbyła się konferencja „Korzyści dla regionów wynikające z wdrażania trasy Via Carpatia”. Przedstawiciele 10 państw, w tym Polski, podpisali wnioski o włączenie korytarza VC do sieci bazowej TEN-T oraz deklarację Łańcut III.
Minister infrastruktury Andrzej Adamczyk przypomniał inicjatora projektu Via Carpatia – prof. Lecha Kaczyńskiego – który podpisał I deklarację łańcucką w 2006 r.
Adamczyk nazwał VC wcieleniem idei jagiellońskiej, tworzenia regionu przyjaznych sobie państw; skupionych na tym, co łączy. Podkreślił, że VC to korytarz o planowanej długości 7700 km – od Ķłajpedy po Thessaloniki i Stambuł.
Wyraził zadowolenie z faktu dołączenia do projektu nowych państw: Białorusi i Chorwacji.
Nieobecne Grecję, Bośnię i Hercegowinę i Czechy nazwał wciąż ważnymi kandydatami do projektu. Wyraził nadzieję, że wkrótce do budowy BC dołączą również Estonia, Łotwa i Finlandia. Według ministra VC to historyczna szansa na sprawiedliwe połączenie naszego regionu.
Marszałek Sejmu Marek Kuchciński powiedział, że jesteśmy w trakcie wielkiego procesu historycznego, który może zmienić naszą część Europy. Przypomniał, że również zmiany po 1989 r. w Europie zaczęły się od Polski, Czechosłowacji i Węgier, zanim jeszcze runął mur berliński. Komunikację nazwał podstawą rozwoju. Kuchciński przekonywał, że VC będzie służyła wszystkim dziedzinom życia wzdłuż granicy UE. Przyczyni się do rozwoju współpracy kulturalnej i regionalnej.
Podczas konferencji wyświetlono przekaz europosła Tomasza Poręby, który przekonywał, że dzisiejsze glosowanie w PE otwiera drogę do negocjacji nad wpisaniem VC do sieci TEN-T.
Poseł Bogdan Rzońca odczytał list premiera Morawieckiego, w którym podkreślił, jak ważna jest możliwość komunikacji, w tym dla naszych sąsiadów z południowych i wschodnich granic Unii Europejskiej.
Premier napisał, że przez czas komunizmu musieliśmy podporządkować budowę infrastruktury centrali skupionej na budowie połączeń dogodnych dla Moskwy. Po upadku komuny skupiliśmy się na budowaniu połączeń z Zachodem w celu rozwoju handlu i turystyki. I dopiero w ciągu ostatniej dekady zrozumieliśmy, że nie możemy się ograniczać do rozwijania komunikacji tylko na jednej osi: Wschód – Zachód.
Wiceminister rozwoju Adam Hamryszczak podkreślił, że jednym z priorytetów rządu jest rozwój regionu, w tym przygotowanie Makroregionalnej Strategii Karpackiej.
VC wpłynie na rozwój gospodarczy i poziom życia obywateli.
Grzegorz Witkowski z MGMiŻŚ powiedział, że miasta leżące na krańcach VC łączy jedno – dostęp do morza. W Kłajpedzie, Rijeke, Constance i Stambule 80 proc. handlu odbywa się drogą morską. Via Carpatia to wielki potencjał. Jej pierwszy projekt pokazuje, jak wielką wizją wykazał się Lech Kaczyński. Połączenie portów należy do polskiej racji stanu. Wspomniał o tym, że idea Trójmorza jest atrakcyjna również przez fakt, iż umożliwia naszym sąsiadom dostęp do morza, którego teraz nie posiadają.
Marszałek województwa podkarpackiego Władysław Ortyl odczytał list od prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego, w którym podziękował osobom zaangażowanym w projekt.
Paweł Wojciechowski, przedstawiciel Komisji Europejskiej, w swoim przemówieniu powiedział, że rozwijanie TEN-T jest ważne ze względu na cele społeczne i zrównoważony rozwój. Wyraził zadowolenie z dołączenia do projektu Białorusi i Chorwacji. Podkreślił, że konieczne jest dostarczenie KE danych ekonomicznych. Ważne w przypadku przyznania dofinansowania będzie również wykorzystanie środków projektu.
W konferencji wzięli udział przedstawiciele państw sygnatariuszy deklaracji.
Agata Obratańska
fot. Marta Marchlewska
