Od 1989 roku, od czasów Solidarności, aż po Partnerstwo Wschodnie I ruch bezwizowy Polska zawsze wspierała europejskie aspiracje Ukrainy. Zwracaliśmy uwagę UE na jej wschodnie sąsiedztwo – mówił marszałek Sejmu podczas sesji plenarnej „Stowarzyszenie z Unią Europejską i co dalej?” w ramach XI Forum Europa – Ukraina.
Marszałek przekonywał, że to przyczyniło się do podpisania i wejścia w życie Umowy Stowarzyszeniowej (AA) – największej, jaką dotąd UE z innym państwem podpisała, wraz z Pogłębionym i Kompleksowym Obszarem Wolnego Handlu (DCFTA) I wprowadzeniem z Ukrainą ruchu bezwizowego. Polityka Polski wobec Ukrainy wynika przede wszystkim z naszej racji stanu i zbieżności interesów, z potrzeb obu państw w zakresie bezpieczeństwa we wszystkich jego wymiarach.
Według Marka Kuchcińskiego wspólna polityka umacniania bezpieczeństwa i współpracy jest niezależna od tymczasowych napięć w naszych relacjach dwustronnych. Przykładem jest sprzeciw wobec budowy Nord Stream 2, gdzie Polska, Litwa, Łotwa, Mołdawia, Estonia i Ukraina występują w tej sprawie razem.
Warte zaznaczenia są plany infrastrukturalne, takie jak budowa nowych przejść granicznych, drogowych i kolejowych (Malchowice), jak uruchamianie nowych połączeń kolejowych jak ekspresy z Kijowa do Warszawy czy do Przemyśla i dalej na zachód aż do Drezna, a nawet Paryża – bo takie według marszałka powinniśmy stawiać sobie plany. Jak Via Carpatia, z planowanymi odcinkami do Odessy. To są drobne, ale ciągle stawiane kroki do wspólnej przyszłości.
Marszałek mówił, że najważniejszym zadaniem dla Ukrainy na jej drodze do zbliżenia z UE jest pełna implementacja reform wynikających z podpisanych umów AA/DCFTA, która będzie motorem transformacji ukraińskiej gospodarki. Społeczność międzynarodowa oczekuje, że na Ukrainie zostaną przeprowadzone głębokie reformy funkcjonowania państwa i gospodarki. Sukces reform będzie jednocześnie odpowiedzią na próby destabilizacji sytuacji na Ukrainie przez Rosję. W proces reform na Ukrainie są zaangażowane także polskie ministerstwa, organizacje pozarządowe oraz bardzo liczni eksperci. A dzisiejsze Forum jest tego najlepszym przykładem. Marszałek także wyraził nadzieję, że wspólna polityka umacniania i bezpieczeństwa współpracy jest niezależna od tymczasowych napięć wynikających z różnych relacji dwustronnych w kontekstach także historycznych. Jako przykład podał budowę gazociągu Nord Stream 2. – Jeżeli ta rura gazowa zostanie wybudowana, będzie zagrożeniem dla Polski, zagrożenie dla Bałtów, ale moim zdaniem główne zagrożenie dla Ukrainy. Bo jeżeli tam zostanie uruchomiona, to wówczas będzie sygnał dla świata, że Rosja może ruszyć już z pełną inwazją, bez konsekwencji, na Ukrainę. Bo rura gazowa, która idzie w tej chwili przez Ukrainę przestanie mieć znaczenie – mówił marszałek Sejmu.
Ukraińców marszałek przedstawił jako przykład na udane relacje, wynikające z podobieństw kulturowych. – Po pierwsze znamy się dobrze, po drugie mamy podobną mentalność, nie tylko ze względu na to, że jesteśmy Słowianami, ale także mentalność, zachowanie i cechy charakterystyczne dla państw położonych w Europie Środkowej, które nas odróżniają od systemów absolutystycznych na przykład moskiewskiego czy tych zachodnich, i o których mówi się, że te państwa, te narody z Europy Środkowej cechuje taka postawa tolerancji, zrozumienie, otwartości, a z drugiej strony bohaterstwo, które dzisiaj na wschodnich terenach Ukrainy jest przez wielu walczących tam przedstawiane – mówił Kuchciński. Zaznaczył również, że w Polsce pracuje od 1,3 mln do 2 mln Ukraińców.
W dwudniowym wydarzeniu w Jasionce k. Rzeszowa uczestniczy ponad 300 prelegentów, m.in. z Polski, Ukrainy, krajów sąsiedzkich i USA. Organizatorem Forum jest Instytut Studiów Wschodnich. Patronatem honorowym objął wydarzenie marszałek Sejmu Marek Kuchciński. Wśród panelistów są m.in. wicemarszałkowie Sejmu Beata Mazurek i Ryszard Terlecki, minister inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński, minister infrastruktury i budownictwa Andrzej Adamczyk, minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz, wiceminister oświaty i nauki Ukrainy Yuriy Rashkevych, wiceminister polityki informacyjnej Ukrainy Dmytro Zolotukhin i wiceminister spraw zagranicznych Ukrainy Wasyl Bodnar.
Założenia programowe:
Sesje plenarne
- Stowarzyszenie i co dalej?
- Bilans czterolecia 2014-2018 – sukcesy i porażki
Biznes i Gospodarka
- Bezpieczeństwo energetyczne: rynki, polityka, technologie
- Czy imigracja z Ukrainy zmieniła europejski rynek pracy?
- Europejski rynek produktów rolnych. Czy jest miejsce dla Ukrainy?
- Progi i bariery dla handlu i współpracy inwestycyjnej
- Jak złamać dominację rosyjskich dostawców? Zmiany na rynku gazu w Europie Środkowej i Wschodniej
- Konkurencyjność miast i regionów. W poszukiwaniu sposobów przyspieszenia rozwoju
- Jak wykorzystać możliwości współpracy przemysłu zbrojeniowego?
- Syndrom peryferyjnego rozwoju. Jak zbudować innowacyjną gospodarkę?
- Główne wyzwania dla sektora lotniczego, ocena potencjału połączeń lotniczych
- Nowy Jedwabny Szlak na mapie transkontynentalnych korytarzy transportowych
Integracja Europejska i Reformy
- Dokąd zmierza Europa?
- Od stowarzyszenia do unii celnej? Ukraina w poszukiwaniu realistycznego modelu integracji europejskiej
- Zagraniczni doradcy, eksperci i menedżerowie. Nieudany eksperyment? Międzynarodowe wsparcie reform na Ukrainie – doradztwo, pomoc finansowa czy modelowanie rozwoju?
- Czy można oddzielić biznes od polityki? Doświadczenie krajów Europy Środkowej i Wschodniej
- Jak zbudować przyjazną granicę?
- Dlaczego reforma decentralizacyjna nie zmieniła Ukrainy?
- Europejskie strategie makroregionalne. Jak włączyć do nich kraje wschodniego sąsiedztwa?
- Partnerstwo Wschodnie: nowe pomysły dla nowej rzeczywistości
Polityka Międzynarodowa
- Na wschodniej rubieży NATO. Czy kraje regionu umieją troszczyć się o swoje bezpieczeństwo?
- Nie tylko Krym i Donbas. Kto nie chce trwałego rozwiązania zamrożonych konfliktów?
- Jak wysoka może być cena za odprężenie w relacjach Rosja – Zachód i czy ktoś ją zechce zapłacić?
- Spójność wspólnoty transatlantyckiej. Czy wytrzymała próbę roku 2017?
- Zagrożenie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni. Alarm i działanie.
- Rosyjska hybrydowa agresja na wolny świat i demokrację trwa. Czy można skutecznie przeciwdziałać?
- Współpraca krajów Trójmorza. Czy Ukraina pozostanie na uboczu?
- Perspektywy ożywienia czarnomorsko-kaspijskiego partnerstwa i współpracy.
Społeczeństwo
- Związki zawodowe w krajach byłego bloku komunistycznego. Czy mają przed sobą przyszłość?
- Społeczne aspekty agresji i okupacji. Pomoc uchodźcom, odbudowa zniszczeń, odtwarzanie społecznych więzi.
- Środowisko ekologiczne i troska o jego zachowanie – projekt ponad granicami.
- Sport i polityka.
- Lokalna tożsamość szansą rozwoju turystyki.
- Czy straciliśmy obiektywne dziennikarstwo?
- Ukraińcy w krajach Europy. Nauka, praca, polityka
- Edukacja i współpraca młodzieży pomostem dla porozumienia.
- Polityka pamięci – źródło siły czy przyszłych konfliktów?
- O kulturze po nowemu. Kierunki rozwoju, mecenat państwowy i prywatny
Jerzy Hoffman otrzymał Nagrodę „Karpacka Europa Wspólnych Wartości”. To wyróżnienie przyznawane wybitnym osobistościom albo instytucjom państw karpackich, które swoimi działaniami przyczyniły się do krzewienia wspólnych europejskich wartości w Europie Środkowej i Wschodniej, a także wpłynęły na rozwój współpracy oraz porozumienia w regionie.