Walczący o wolność, godność, suwerenność zostali upamiętnieni pomnikiem – symbolicznymi uskrzydlonymi dębowymi wrotami, przez które widać bieszczadzki szczyt – Tarnicę.
– Trzy stopnie Bramy Wolności, które prowadzą w górę, to Wiara, Nadzieja, Miłość, otwarte drzwi to Gościnność, a skrzydła – symbol Wolności – mówi Piotr Zbrożek, autor pomnika. Realizacja zamknięta w drewnianej formie nawiązuje do krajobrazu.
Z inicjatywą upamiętnienia opozycjonistów czasów PRL z Bieszczad wyszedł marszałek Sejmu VIII kadencji Marek Kuchciński, wsparli ją IPN i gmina Lutowiska. Organizatorami wydarzenia był powiat bieszczadzki ze starostą Markiem Andruchem, IPN z dyr. rzeszowskiego oddziału Dariuszem Iwaneczko i Bieszczadzki Park Narodowy z dyr. Ryszardem Prędkim. Wsparcie finansowe zapewnił PGE. Data odsłonięcia pomnika jest szczególna – w tym roku przypada bowiem 40. rocznica podpisania porozumień ustrzycko-rzeszowskich oraz powstania NSZZ „Solidarność”.
Uroczystości rozpoczęła msza święta w intencji Ludzi Wolności i Solidarności w kościele św. Anny w Ustrzykach Górnych.