Malejące zasoby naturalne, choroby cywilizacyjne, zagrożenia epidemiologiczne i militarne sprawiają, że coraz dobitniej dostrzegamy potrzebę współpracy wszystkich państw Starego Kontynentu. W obliczu stojących przed nim wyzwań niezwykle ważna jest jedność i dialog – na poziomie rządowym, parlamentarnym, eksperckim czy połączony w konferencję jak Europa Karpat. Projekt ten od 2007 roku stopniowo ewoluował do ważnego forum, na którym otwarcie rozmawiamy o ważnych obszarach aktywności ludzkiej, o dyplomacji, interesach ekonomicznych, zrównoważonym rozwoju, szlakach tranzytowych, potrzebach społecznych, prawach człowieka, ochronie środowiska, problemach bezpieczeństwa i zdolności do współpracy.
Silniejsza Europa jest nam wszystkim potrzebna. Tę siłę powinniśmy czerpać jednak ze zdrowych relacji międzypaństwowych, poszanowania dla różnic narodowościowych, odmienności kulturowych i odrębności politycznej. Nie stany, a silne państwa, narody, mogą budować konkurencyjną, bezpieczną i mądrą Unię Europejską. Siłą zjednoczonych państw nie może być słabość narodów. Dlatego mówimy w Unii otwarcie, że chcemy być traktowani z szacunkiem należnym ludziom, którzy współtworzą unijną gospodarkę. Chcemy, by szanowano naszą suwerenność, odmienność, historię i prawo do dbania o interesy narodowe, które nie są przecież sprzeczne z ideą wspólnoty narodów.
Unia Europejska powinna pamiętać o chrześcijańskich korzeniach. Powinna pamietać, że jej prekursorem była Unia Lubelska – Rzeczpospolita Obojga (Trojga) Narodów, dzieło polityków polskich i litewskich, które przetrwało 300 lat! I powinna pamiętać, że Europa nie jest jedynie rynkiem bez duszy.
W ramach Europy Karpat rozwijana jest współpraca regionalna, a więc umacniajmy i wspierajmy się wzajemnie. Szczególnie dziś, w obliczu agresji reżimu Putina wobec naszych sąsiadów, w obliczu łamania praw człowieka na Białorusi, musimy być jednomyślni.
Ale bezpieczeństwo to nie tylko kwestia militarna czy cyberprzestrzeni. Nie będziemy bezpieczni, niszcząc przyrodę, zabytki doprowadzając do zmniejszania zasobów wody pitnej, lasów, gatunków zwierząt – do zmniejszania bioróżnorodności. Coraz gorsza jakość powietrza i pożywienia doprowadzi do katastrofalnych w skutkach konsekwencji. Prelegenci Europy szukają odpowiedzi, jak tę światową destrukcję powstrzymać.
Musimy wskazać drogę. Bieszczady bez plastiku? Skrócenie łańcucha dostaw żywności? Ekogospodarstwa rolne? To są dobre, tradycyjne kierunki działań!
Ściślejsza współpraca państw regionu z wykorzystaniem ich potencjału leży również u podstaw zainicjowanej Strategii Karpackiej. Dokument podpisany przez przedstawicieli Polski, Ukrainy, Węgier i Słowacji podczas XXVIII Forum Ekonomicznego w Krynicy ma przełożyć się na unijną strategię makroregionalną i ułatwić dostęp do znaczących środków w budżecie UE, dać impuls dla współpracy w zakresie inwestycji czy tworzyć dedykowane rozwiązania dla regionu. Warto dodać, że polska inicjatywa ma szansę stać się piątą strategią makroregionalną UE i drugą górską (po strategii alpejskiej). W Polsce Strategią Karpacką objęte byłyby województwa podkarpackie, małopolskie i śląskie.
Już dziś serdecznie zapraszam Państwa na 30. konferencję Europa Karpat, która w tym roku odbędzie się 7-9 września w ramach Forum Ekonomicznego w Karpaczu. Wśród panelistów politycy, naukowcy, wysokiej klasy specjaliści.
W tym roku szczególną uwagę skupimy na bezpieczeństwie – szczególnie w kontekście działań rosyjskich – dyplomacji parlamentarnej, zacieśnianiu więzi w regionie, ale także współpracy z USA czy Chinami, Zielonym Ładzie, przyszłości Europy, dziedzictwie kulturowym, zmianach klimatycznych i parkach narodowych jako potencjale turystycznym.
Marek Kuchciński
Przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych,
Karpacki Zespół Parlamentarny
