– Zrównoważony rozwój polega na tym, że w każdej części Polski stwarza się ludziom szanse, by mogli żyć, funkcjonować, pracować, kształcić się, żeby mieli dostęp do dóbr kultury, do tego wszystkiego, co ważne. Na tym polega nowoczesne państwo i na tym polega prawdziwa realizacja zasady zrównoważonego rozwoju. Powinniśmy stawiać na komunikację, bo ona jest fundamentem rozwoju kraju – powiedział prezydent Andrzej Duda.

Równe szanse komunikacyjne dla każdej części Polski ma zapewnić program 100 obwodnic. Jego priorytetem są bezpieczne drogi, zmniejszenie ruchu i hałasu w zatłoczonych miastach, czyste powietrze i poprawa przepustowości sieci drogowych.

– Konieczne jest wzmocnienie dostępności do tych części, które są oddalone od centrów administracyjno-handlowych, tych głównych centrów Polski – przekonywał podczas rzeszowskiej konferencji prasowej Marek Kuchciński.

Na Podkarpaciu do realizacji przeznaczono: Przemyśl, Sanok, Miejsce Piastowe, Jasło Kolbuszową, Nową Dębę, Pilzno, Brzostek i Kołaczyce.

Jednym z najważniejszych efektów realizacji programu będzie poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Do większości wypadków dochodzi na terenie zabudowanym (71,2% ogółu). Wielu wypadkom ulegają piesi i rowerzyści. Na terenie miast zbiegają się wszystkie rodzaje ruchu: towarowego samochodów ciężarowych i dostawczych, pasażerskiego – autobusów i samochodów osobowych, transportu miejskiego, rowerowego czy też pieszego. Dlatego tak ważne jest wyprowadzenie ruchu poza tereny zurbanizowane.

Przez tereny zabudowane miejscowości przebiegają drogi krajowe o dużym natężeniu ruchu, w tym samochodów ciężarowych. Często drogi krajowe przebiegają przez centra miast. Drogi te stanowią przeważnie jedyną przeprawę przez rzekę w całej miejscowości czy też okolicy tych miast, co wynika z kształtowania się infrastruktury w czasach historycznych. W efekcie budowy obejść miejscowości oraz rozdzielenia ruchu nastąpi poprawa sytuacji ruchowej na istniejącej sieci drogowej oraz otoczeniu dróg krajowych. Poprawi się płynności ruchu, zwiększy przepustowość sieci dróg krajowych, nastąpi redukcja korków i zatłoczenia miast, szczególnie w miejscach newralgicznych (drogi śródmiejskie, główne skrzyżowania, mosty i wiadukty).

Istotnym efektem budowy obwodnic jest również redukcja zanieczyszczeń w miastach, gdzie na relatywnie niewielkim obszarze, przy dużym zatłoczeniu, koncentruje się wiele pojazdów emitujących różnego rodzaju zanieczyszczenia. Transport samochodowy jest istotnym źródłem
zanieczyszczenia na terenie miast. Ma to znaczący wpływ na zdrowie mieszkańców. Zamieszczenia z transportu drogowego przyczyniają się do skrócenia średniej długości życia, a także chorób, szczególnie związanych z układem oddechowym czy krążenia. Poprzez budowę obejść miejscowości następuje także redukcja hałasu na ich terenie. Narażenie na hałas może wywołać zaburzenia snu, a w efekcie pogorszenie się stanu zdrowia
mieszkańców. Wpływa też w długiej perspektywie na pogorszenie samopoczucia, wzrostu ciśnienia krwi, a także chorób układu krążenia.

Budowa obwodnic miast zapewni efektywne funkcjonowanie drogowego transportu osobowego i towarowego, a także poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego i jakości życia mieszkańców. Rozbudowa sieci dróg krajowych poprzez budowę obwodnic wpłynie korzystnie na czynniki warunkujące sprawne funkcjonowanie państwa oraz rozwój jego regionów. Poprawa przepustowości głównych arterii jest jednym z kluczowych elementów, które mogą zwiększyć dynamikę rozwoju zarówno regionów, jak i całego kraju poprzez łatwiejszy, szybszy i tańszy przepływ towarów oraz usług. Realizacja planowanych w programie inwestycji pozwoli również zaspokoić oczekiwania mieszkańców związane z bezpieczną i szybką komunikacją. Budowa obwodnic poprawi funkcjonowanie miast najbardziej dotkniętych niedogodnościami wynikającymi z ruchu tranzytowego.

Program na lata 2020-2030 określa cele i priorytety inwestycyjne w zakresie budowy obwodnic miast na sieci dróg krajowych. Wskazuje również źródła niezbędnego finansowania oraz listę zadań inwestycyjnych kierowanych do realizacji. Zadania inwestycyjne związane z budową nowych obwodnic będą realizowane przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i autostrad.

Obecnie realizowany Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 (z perspektywą do 2025 r.) przewiduje budowę 43 obwodnic o łącznej długości 447,5 km i wartości 11,3 mld zł.
Dotychczas, do końca 2019 r., oddano do ruchu w ramach PBDK 15 obwodnic, natomiast w ramach wcześniejszych działań inwestycyjnych wybudowano w sumie 64 obwodnice o łącznej długości 500 km. Ponadto budowa obwodnic dużych miast i aglomeracji jest realizowana w ramach rozbudowy sieci autostrad i dróg ekspresowych (obwodnica Łodzi, Bydgoszczy czy Rzeszowa). Zadania te są realizowane niezależnie od nowego programu budowy 100 obwodnic.

Dla części obwodnic opracowano już dokumentację niezbędną do rozpoczęcia inwestycji, dla części jest prowadzony proces przygotowawczy. Są też takie zadania, dla których przygotowania dopiero się rozpoczną. Dla kilkunastu obwodnic ogłoszenie postepowań przetargowych jest planowane jeszcze w 2020 roku.

Koszt realizacji 100 obwodnic został oszacowany na blisko 28 mld zł.
Budowa będzie finansowana ze środków Krajowego Funduszu Drogowego prowadzonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Do KFD wpływają środki z opłaty paliwowej, kredytów i pożyczek, głównie od międzynarodowych instytucji finansowych oraz obligacje. Konto KFD
zasilają ponadto wpływy z Elektronicznego Systemu Poboru Opłat. Istotnym źródłem wpływów do KFD będą również środki UE, pochodzące z programów operacyjnych w ramach perspektywy 2014-2020 oraz 2021-2027.

Program obwodnicowy powstał w oparciu o długookresowe krajowe dokumenty strategiczne, takie jak:
✔️ Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju,
✔️ Strategia Zrównoważonego Rozwoju Transportu,
✔️ Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego,
✔️ Narodowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego,
✔️ Krajowa Polityka Miejska 2023,

oraz dokumenty Unii Europejskiej:
✔️ Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu „Europa 2020”,
✔️ „Biała Księga” Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu,
✔️ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1315/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie unijnych wytycznych dotyczących dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej i uchylające decyzję nr 661/2010/UE.