Ustanowienie nowego formatu współpracy Przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych krajów Trójki Bałtyckiej (B3) oraz Grupy Wyszehradzkiej (V4) stanowiło główne zagadnienie spotkania, które odbyło się 6 października w formule on-line. Jego uczestnicy podkreślali wspólne więzi kulturowe, historyczne, gospodarcze i polityczne, stanowiące naturalny fundament współpracy w tej części Europy.
Sesję otworzyli: Rihard Kols, przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Saeima Republiki Łotewskiej oraz Marek Kuchciński, przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu RP. Uczestników spotkania przywitała także Inâra Műrniece, przewodnicząca Saeima Republiki Łotewskiej oraz Henn Pőlluaas, przewodniczący Riigikogu (parlamentu Estonii).
Pierwszą część spotkania poświęcono zdefiniowaniu nowego formatu współpracy, ustaleniu najistotniejszych wspólnych obszarów tematycznych oraz omówieniu aktualnej sytuacji w regionie. Uczestnicy zgodzili się, że osią współpracy powinny być zagadnienia bezpieczeństwa regionalnego, współpracy transatlantyckiej, rozwoju infrastrukturalnego oraz działania na rzecz zwiększenia inwestycji w tej części kontynentu. Wśród największych wyzwań wymagających wspólnej reakcji wskazywano m.in. agresywną politykę Federacji Rosyjskiej i towarzyszące jej konflikty, sytuację na Białorusi i podjęcie działań na rzecz wsparcia tamtejszych swobód i wolności obywatelskich, europejską politykę migracyjną, czy chińskie zaangażowanie w regionie związane z infrastrukturą krytyczną. Na liście aktualnych zagadnień umieszczono także pandemię COVID 19 i jej wpływ na gospodarkę.
Druga część dyskusji dotyczyła przyszłości Europy. Paneliści wskazali na łączące ich więzi oraz wyznawane i podzielane wartości , stanowiące fundament współpracy i zaufania. Do najważniejszych spraw zaliczono m.in.: wspólne stanowisko wobec rosyjskiej agresji oraz projektów typu Nord Stream II, ustalenie stanowiska odnośnie polityki klimatycznej, działania na rzecz podtrzymania silnych więzi transatlantyckich, rozwój połączeń infrastrukturalnych, energetycznych oraz technologii cyfrowych. Jako jeden z priorytetów wskazano także stabilność i rozwój gospodarczy regionu, oznaczające inwestycje w innowacyjne projekty biznesowe.
Kwestią, która znalazła osobne miejsce w dyskusji, było zagadnienie dyplomacji parlamentarnej oraz jej możliwości i znaczenia na rzecz budowy relacji międzynarodowych. Zauważono, że jej rola w regionie od kilku ostatnich lat systematycznie rośnie, osiągając poziom przyjęty w całym świecie demokratycznym. Wybrzmiała również teza, przypisująca narzędziu dyplomacji parlamentarnej szczególną rolę w kreowaniu i wpływaniu na opinię publiczną. Wskazano także na możliwość podejmowania wspólnych inicjatyw na poziomie parlamentarnym.
Konkludując debatę, uczestnicy podkreślili bardzo zbliżoną ocenę sytuacji międzynarodowej, wskazanie na podobne wyzwania i zagrożenia oraz bogactwo tematów na przyszłe spotkania. Zaakceptowali także ideę wprowadzenia cyklicznych spotkań w zaproponowanym formacie, które będą odbywać się dwa razy w roku. Ustalono, że najbliższe zorganizuje strona polska w lutym 2021 r., w nawiązaniu do 30. rocznicy utworzenia Grupy Wyszehradzkiej.
Panelistami pierwszego spotkania Przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych w formule B3 + V4 byli: Ondřej Veselý oraz Pavel Fischer – Czechy, Enn Eesmaa – Estonia, Zsolt Németh – Węgry, Rihards Kols – Łotwa, Marek Kuchciński oraz Bogdan Klich – Polska, Juraj Blanár – Słowacja, a także Zbigniew Rau – Minister Spraw Zagranicznych RP oraz Edgars Rinkēvičs – Minister Spraw Zagranicznych Łotwy.
tekst CIS
fot. Aleksander Zieliński
