Od lat tworzymy miejsca pracy, grunt pod inwestycje i rozwój polskiej gospodarki dzięki umiejętnemu dialogowi z państwami Europy Środkowej i Wschodniej. Jednym z takich miejsc dialogu jest międzynarodowa konferencja „Europa Karpat”, która odbędzie się w dniach 16-17 lutego w Krasiczynie k. Przemyśla, z inicjatywy marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego.

Będzie to 22. edycja wydarzenia służącego zacieśnianiu współpracy i pogłębianiu partnerskich więzi między państwami naszego regionu Europy. Idea „Europy Karpat” sięga 2007 roku. Wówczas odbyło się pierwsze spotkanie parlamentarzystów państw karpackich, zainicjowane przez ówczesnego przewodniczącego sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Marka Kuchcińskiego. Projekt ten stopniowo ewoluował do ważnego forum, na którym otwarcie rozmawia się o interesach ekonomicznych, szlakach tranzytowych, potrzebach społecznych, spójności środowiskowej, problemach bezpieczeństwa i zdolności do współpracy. Dziś jest to bardzo poważne przedsięwzięcie, które ma wpływ na stabilność regionu i jego znaczenie ekonomiczne.

Dobrym przykładem jest choćby Grupa Wyszehradzka, zajmująca istotne miejsce podczas spotkań w ramach „Europy Karpat”. Realizowany po 2015 roku w państwach V4 model wsparcia rodziny staje się coraz mocniejszą alternatywą dla polityki proemigracyjnej wielu innych europejskich państw, które ze zjawiskiem starzenia się własnych społeczeństw postanowiły walczyć w odmienny sposób: poprzez szerokie otwarcie się na emigrację nie-Europejczyków do Europy. Znaczenie V4 na gospodarczej mapie Europy rośnie. W ubiegłym tygodniu kanclerz Niemiec Angela Merkel przybyła na spotkanie premierów krajów Grupy Wyszehradzkiej – Czech, Polski, Słowacji i Węgier. Tylko w 2017 roku eksport gospodarek Polski, Czech, Słowacji i Węgier do Niemiec wyniósł łącznie 138 mld euro – ok. 25–30% sprzedaży dóbr i usług za granicę. Grupa V4 jest także najważniejszym odbiorcą niemieckiego eksportu. 139,4 mld euro w 2017 roku to kwotą większa niż w przypadku USA (111,5 mld euro), Francji (105,2 mld euro) czy Chin (86,2 mld euro). Wspólne stanowiska negocjacyjne dają większe możliwości poszczególnym krajom i między innymi o takich właśnie korzyściach mogą rozmawiać przedstawiciele polityki i biznesu Polski, Czech, Słowacji i Węgier.

Wykorzystanie potencjału V4, oraz innych państw regionu, leży u podstaw zainicjowanej przez Polskę Strategii Karpackiej. Dokument podpisany przez przedstawicieli Polski, Ukrainy, Węgier i Słowacji podczas XXVIII Forum Ekonomicznego w Krynicy w przyszłości ma pozwolić na ściślejszą współpracę państw regionu. Docelowo ma stać się unijną strategią makroregionalną i ułatwić dostęp do znaczących środków w budżecie UE, dać impuls dla współpracy w zakresie inwestycji, czy tworzyć dedykowane rozwiązania dla regionu. Warto dodać, że polska inicjatywa ma szansę stać się piątą strategią makroregionalną UE i drugą górską (po strategii alpejskiej). W Polsce strategią karpacką objęte byłyby województwa podkarpackie, małopolskie i śląskie.

Aby „Europa Karpat” była inicjatywą efektywną, Polska nie zapomina także o swoich bliskich sąsiadach. Do Krasiczyna przyjadą więc przedstawiciele parlamentów, administracji rządowej oraz samorządowej, naukowcy, eksperci i analitycy z Rumunii oraz Ukrainy. Jak ważni są to partnerzy, świadczyć może choćby Program Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina. Od początku funkcjonowania, a ma już 15 lat, wsparł prawie 400 projektów kwotą ok. 400 mln euro. Obecnie to największy pod względem budżetu unijny program transgraniczny na lądowych granicach Unii Europejskiej. Łącznie, w trzech krajach, jest to obszar zamieszkany przez ponad 21 milionów osób i niemal równy powierzchni Polski.

Inwestycje, rozwój gospodarczy, wymian kulturalna, turystyka, nie byłyby możliwe bez sprawnego transportu. Podczas „Europy Karpat” eksperci z zainteresowanych krajów będą mogli rozmawiać na temat rozwoju kluczowego dla Europy Środkowej projektu Via Carpatia. Szlak komunikacyjny liczy ponad 7700 km (!!!) i biegnie przez regiony zamieszkane przez ponad 110 mln ludzi. Na terytorium Polski Via Carpatia liczy 633 km.

Ten projekt jest ważny także dlatego, że zmienia utarte dotąd schematy inwestycji w infrastrukturę drogową. Europa Środkowo-Wschodnia miała być połączona z Zachodem. Nieco zaniedbane były więc ważne z naszego punktu widzenia trasy łączące Północ z Południem Europy. To otwiera kolejną szansę między innymi dla przedsiębiorców z naszego regionu, w tym z Polski. W tę filozofię wpisuje się także korytarz Bałtyk – Adriatyk, który połączy Gdańsk, Gdynię, Szczecin i Świnoujście na północy z portami w Koprze, Trieście, Wenecji i Rawennie. A także szybka kolej między Warszawą i Budapesztem.

Podczas „Europy Karpat” będzie też okazja do zaprezentowania innych sukcesów komunikacyjnych w regionie. Otwarte w ostatnich latach połączenia Kijów-Lwów-Przemyśl przewozi blisko 700 tys. pasażerów rocznie. Trwają prace w ramach inicjatywy Rail Baltica, która połączyć ma Tallin, Rygę, Wilno i Warszawę. Polska prowadzi ponadto prace nad projektem usprawnienia połączeń kolejowych z Czechami, Słowacją i Węgrami. Kolejnym krokiem do zacieśnienia współpracy Grupy Wyszehradzkiej może być projekt budowy systemu kolei dużych prędkości.

Karpaty, jak każde góry, zmuszają do spojrzenia poza zwyczajowy horyzont. „Europa Karpat” jest inicjatywą, która ma za cel realną pomoc w rozwoju Polski, a dialog i wspólne decyzje na forum międzynarodowym przynoszą rzeczywiste korzyści dla mieszkańców regionu, rozwoju gospodarki, turystyki. Nie da się jednak budować trwałego porozumienia między narodami bez świadomości znaczenia wspólnej historii i kultury. Dlatego tak ważną rolę odgrywają panele „Wspólni bohaterowie wolności” i „Ścieżkami mędrców – o przyszłości Europy Środkowej”. Jak więc widać Europa może jednoczyć się wokół Karpat i czerpać z tego korzyści na wielu płaszczyznach. Dlatego właśnie tak ważne są spotkania, w których Polska odgrywa istotną rolę spajającą idee i namacalne projekty.

Serdecznie zapraszamy do udziału!

tekst Marta Olejnik

Europa Karpat, Krynica, fot. mo

 

Projekt programu konferencji „Europa Karpat”

Zamek w Krasiczynie 16–17 lutego 2019 r.

16 LUTEGO (SOBOTA)

16:00 – 17:15 Panel I „Wspólni bohaterowie wolności”

Moderator: Pan Maciej Szymanowski, Dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka

Paneliści:

Pan Lucjan Fac, historyk wojskowości

Pan Pavol Mačala, Stowarzyszenie Naukowe Personalizm ze Słowacji

Pan László E. Varga, historyk węgierski

Pan Mykola Kniazhytski, deputowany Rady Najwyższej Ukrainy, Współprzewodniczący Ukraińsko-Polskiej Grupy Przyjaźni

17:15– 17:30 przerwa kawowa

17:30 – 18:45 Panel II „Ścieżkami mędrców – o przyszłości Europy Środkowej”

Moderator: Pan Jan Malicki, Dyrektor Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego

Paneliści:

Pan Sándor Őze, Dyrektor Instytutu Historii, Uniwersytet Katolicki w Budapeszcie

Pan Paweł Trefler, Rektor Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu

Pan Peter Káša, koordynator programu Collegium Carpathicum na Uniwersytecie Preszowskim

Pan Igor Cependa, Rektor Narodowego Uniwersytetu Przykarpackiego w Iwano-Frankowsku

Pan Stefan Purici, Prorektor Uniwersytetu Stefana III Wielkiego w Suczawie

Pani Renáta Tomášková, Prorektor Uniwersytetu Ostrawskiego

18:45 – 19:00 Prezentacja Programu Transgranicznego
Polska – Białoruś – Ukraina

Pani Alicja Wosik-Majewska, Kierownik Biura Programu
POLSKA — BIAŁORUŚ — UKRAINA w Rzeszowie

17 LUTEGO BR. (NIEDZIELA)

10:00 – 11:15 Panel III „Historia i turystyka karpacka”

Moderator: Pan Dawid Lasek, Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Euroregion Karpacki

Paneliści:

Pan Dušan Krištofik, Ambasador Republiki Słowackiej w Polsce

Pani Adrienne Körmendy, Konsul Generalny Węgier w Krakowie

Pan Vasyl Pavluk, Konsul Generalny Ukrainy w Lublinie

Pan Władysław Ortyl, Marszałek Województwa Podkarpackiego

Pan Paweł Włodarczyk, Konsul Honorowy Republiki Chorwacji w Krakowie

Głos w dyskusji:

Prof. Marta Malska, kierownik katedry turystyki Uniwersytetu imienia I.Franki we Lwowie

Pan Piotr Bies, artysta rzeźbiarz, nauczyciel rzeźby w Zespole Szkół Plastycznych im. A. Kenara w Zakopanem

11:15– 11:30 przerwa kawowa

11:30 – 12:45 Panel IV „Infrastruktura Europy Środkowej”

Moderator: Pan Bogdan Rzońca, Przewodniczący Komisji Infrastruktury Sejmu RP

Paneliści:

Pan Andrzej Adamczyk, Minister Infrastruktury RP

Pan Piotr Naimski, Sekretarz Stanu w KPRM, Pełnomocnik Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej

Pan Richárd Hörcsik, Przewodniczący Komisji ds. UE Zgromadzenia Narodowego Węgier

Pan Árpád Érsek, Minister Transportu i Budownictwa Republiki Słowackiej

Pan Volodymyr Omelyan, Minister Infrastruktury Ukrainy

Głos w dyskusji:

Pan Jan Hudacky, były deputowany do Rady Narodowej Słowacji

15:00 Ceremonia wręczenia przez Marszałka Sejmu RP medali w biegu na dystansie 5 km “Zimowa Karpacka Piątka”

Zamek w Krasiczynie, fot. Paweł Kula