W Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej podjęto temat Polaków na Wschodzie – jak mówił marszałek Sejmu Marek Kuchciński – temat trudny i dla wielu bolesny, łączący ze wspomnieniami czasów wojny i powojennego okresu – deportacji, przesiedleń, nacjonalistycznej przemocy i utraconego domu. Domu nie tylko w znaczeniu rodzinnym, lecz w wymiarze wielowiekowego duchowego i materialnego dorobku.
Marek Kuchciński podkreślał, że od początków polskiej państwowości Kresy stanowiły o sile politycznej i tożsamości narodowej Polaków. Były integralną częścią Rzeczypospolitej Polskiej.
– Wiemy jak w I połowie XX wieku kształtowały się nasze dzieje, jak 100 lat temu trudny i długi był proces kształtowania granic po latach zaborów. I jak 20 lat później na Konferencji Jałtańskiej zmieniono granice Polski, pozostawiając miliony naszych rodaków za wschodnią granicą – przypominał marszałek. – Kresy to także symbol przemilczanej prawdy, zacierania śladów polskości oraz wykorzenienia polskiej kultury, a także europejskiej cywilizacji. W czasach sowieckich przejawy przywiązania do kresowego dziedzictwa były surowo karane – podkreślał Kuchciński.
Marszałek przypomniał, że dopiero z końcem lat 80. powstała pierwsza organizacja – Towarzystwo Miłośników Lwowa, pielęgnujące dziedzictwo ziem wschodnich oraz pomoc rodakom na Wschodzie. W całym kraju powstawały oddziały Towarzystwa. Jednym z nich był prężnie działający Przemyski Oddział.
Zdaniem Marka Kuchcińskiego państwo polskie powinno jeszcze lepiej i skuteczniej wspierać dorobek naszych przodków z Kresów oraz obecne pokolenia. Związanych pochodzeniem z Polską żyje na Ukrainie od 1,5 do 2 mln.
fot. Marta Olejnik
Msza święta w intencji Zbigniewa KuchcińskiegoZygmunt Majgier, dyrektor Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej Jan Jarosz Wicemarszałek Senatu Maria Koc Prof. Jerzy Piórecki, dr Jan Musiał, Janusz Czarski Waldemar WigluszKs. Władysław Deren: Należy zrzeszać Kresowiaków w Polsce, by mogli wracać do swoich korzeni, by mogli odnawiać więzi. Zbigniew Chrzanowski: Należy rozsądnie pomyśleć o kształceniu młodzieży. Proszę nie używać w stosunku do ludzi, którzy zostali na swoich miejscach, którzy nie wyrzekają się swoich korzeni, którzy pozostają i dbają o te miejsca słowa “Polonia”. To nie jest Polonia. Poseł Anna Schmidt-Rodziewicz – przewodnicząca Sejmowej Komisji ds. Łączności z Polakami za Granicą: Nasi rodacy na Kresach zapłacili bardzo wysoką cenę za bycie Polakami, przyznawanie się do Polski, kultywowanie, podtrzymywanie polskiej tożsamości Emil Legowicz: Byliśmy zapomnieni, byliśmy tabu. Trudno mówić o latach, kiedy wszystko było tajemne: spowiedź, komunia, śluby… Życie było dla rozwoju człowieka tragiczne. Ale przetrwaliśmy. Dziś możemy być dumni, że tam zostaliśmy. Nie wyjechaliśmy, bo jesteśmy związani krwią z tą ziemią. Marek Kamiński, Robert Choma (prezydent Przemyśla w latach 2002-2018) Z Linią 102 Marszałek Sejmu wręczył nagrody laureatom międzynarodowego konkursu „Rok 1918 – nowy ład w Europie Środkowo-Wschodniej”