Minęło 20 lat, odkąd obecny marszałek Sejmu Marek Kuchciński przedstawił ideę utworzenia międzynarodowej uczelni, a 15 od jej powstania. – Odzyskanie przez Polskę suwerenności, integracja europejska stworzyły nową przestrzeń dla rozwoju Przemyśla. W tych warunkach, już w połowie lat 1990. podjęliśmy starania o założenie publicznej uczelni, Akademii Przemyskiej, uzyskując poparcie i chęć wykładów wśród wybitnych polskich i zagranicznych intelektualistów jak Bohdan Cywiński, Roger Scruton, Czesław Miłosz, Andrzej Wincenz, Piotr Wandycz, Jarosław Piekałkiewicz, Zdzisław Najder, Jerzy Giedroyć, Gustaw Henryk-Grudziński czy Lech Kaczyński – powiedział marszałek podczas uroczystych obchodów 15. rocznicy istnienia Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu.
W 2001 r. powstała w Przemyślu uczelnia zawodowa, ale szukaliśmy dróg, by przekształcić ją w Akademię – mówił wieloletni i pierwszy rektor przemyskiej uczelni prof. Jan Draus.
– Uczelnia ta miała być miejscem spotkań, nauki i pracy na pograniczu kultur w Europie Środkowo-Wschodniej – wspominał Marek Kuchciński.
Idea pozostała, a program uczelni wpisuje się w obecną politykę zagraniczną Polski, której celem jest wzmacnianie podmiotowości naszego regionu w Unii Europejskiej, a także umocnienie współpracy w Grupie Wyszehradzkiej, a także udzielanie wsparcia Ukrainie i Gruzji w ich aspiracjach euroatlantyckich.
– Tu nie chodzi tylko o kwestie typowo polityczne, ale także o stwarzanie impulsów dla współpracy międzynarodowej, wzmacnianie potencjału gospodarczego całego makroregionu karpackiego, realizację inwestycji infrastrukturalnych, kształtowanie całej Europy Środkowo-Wschodniej – powiedział Marek Kuchciński.
Osiągnięciu tych celów według marszałka służą między innymi takie programy jak Partnerstwo Wschodnie – inicjatywa polsko-szwedzkiej dyplomacji sprzed kilku lat, czy Europa Karpat, w tym planowana nowa strategia karpacka oraz droga Via Carpathia będąca trzonem całej sieci komunikacyjnej między północą i południem Europy, z różnymi odgałęzieniami. Inny, przykładem jest powstały podczas rozmów przemyskich pomysł uruchomienia transeuropejskiego ekspresu Kijów-Paryż przez Przemyśl. Albo plan budowy dróg wodnych łączących Odrę z Dunajem i Bałtyk przez Wisłę z Morzem Czarnym.
Towarzyszący podczas uroczystości marszałkowi Sejmu przewodniczący szwedzkiego parlamentu (Riksdagu) Urban Ahlin podkreślił, że Przemyśl jest miejscem skrzyżowania wielu dróg – religijnych, tradycji i wyznaniowych, symbolem wielokulturowości.
– Szwecja i Polska są inicjatorami Partnerstwa Wschodniego, które zakłada współpracę UE z 6 krajami Europy Wschodniej, w tym z Ukrainą – mówił.
– Jeśli dobrze traktujemy sąsiadów, współpracujemy z nimi, to dobrze na tym wychodzimy. W tym miejscu mamy energię, która pozwala nam współpracować z wielkim sąsiadem, jakim jest Ukraina – tłumaczył Ahlin.
W Parku Lubomirskich marszałek spotkał się z dziennikarzami, którym zarysował cele wizyty przewodniczącego Ahlina: m.in. wizytacja polsko-ukraińskiej granicy Schengen, zapoznanie się z problemami i wstępne rozmowy na temat ułatwienia przepływu osób i towarów przez tę granicę.
– Południe i wschód Europy zmuszają do poszukiwania recepty na wzmocnienie bezpieczeństwa mieszkańców całego kontynentu – zaznaczył marszałek Sejmu. Należy zastanowić się nad sposobami wzmocnienia Partnerstwa Wschodniego, które w ostatnich latach przeżywa kryzysy i wymaga nowych inspiracji.
Marek Kuchciński podkreślił również coraz większe znaczenie dyplomacji parlamentarnej. – Stąd pomysł, przekonywał, aby przewodniczący Riksdagu przed Forum Polsko-Szwedzkim przybył na granicę polsko-ukraińską, żeby zobaczyć, jakie są wyzwania.
PWSW kształci ponad tysiąc studentów na 13 kierunkach. Główna siedziba uczelni usytuowana jest w Parku Lubomirskich w przemyskiej dzielnicy Bakończyce. Siedziba władz uczelni znajduje się w zabytkowym Pałacu Lubomirskich.
